Ron Mulder liet twee M2erlins plaatsen in een bestaande situatie. De melkveehouder kijkt met een goed gevoel terug op het eerste halfjaar robotmelken.

Jarenlang combineerde Ron Mulder (45) zijn jongveeopfokbedrijf met een bestaan als zzp'er. Hij werkte onder meer als monteur en als loonwerker. Intussen koesterde hij de wens om ooit nog eens zijn eigen melkveebedrijf te beginnen. In april 2015 ging zijn droom in vervulling. Aan de andere kant van het dorp Kockengen kocht hij samen met zijn schoonvader een bestaand bedrijf, dat hij met veestapel en al overnam.

De afgelopen jaren molk Mulder zijn dieren in een 2x10-melkstal van Fullwood. Deze melkstal uit 2006 werd in oktober 2018 vervangen door twee M2erlin-melkrobots. "Ik wilde graag automatisch melken. Dat past bij me, niet in de laatste plaats vanwege het stukje techniek wat er bij komt kijken", aldus Mulder. De robots zorgen bovendien voor de gewenste arbeidsverlichting en -flexibiliteit, vertelt de melkveehouder. "We hebben 160 stuks vee. Het bedrijf is zo ingericht dat ik het in mijn eentje kan bolwerken."

De keuze voor Fullwood was niet vanzelfsprekend. Mulder liet vier offertes maken. Al snel vielen twee leveranciers af. "Geruisloos melken was een belangrijke reden om voor Fullwood te kiezen. Luister maar, je hoort alleen de pulsator lopen", vertelt Mulder, terwijl hij vanuit zijn kantoor naar de M2erlins wijst. "We werkten bovendien al met het Crystal-managementprogramma en stappentellers van Fullwood. Met de keuze voor de M2erlins hoefden we dat niet te veranderen", aldus Mulder, die goed te spreken is over de service van dealerbedrijf De Bie Techniek. "De M2erlin is ook gewoon een mooie en strakke RVS machine. De box heeft een open karakter en alles is netjes weggewerkt. Dat toont mooi en is allesbehalve lomp."

De twee robots zijn ingepast in een bestaande situatie. De voorbereidingen namen veel tijd in beslag. Mulder ging niet over een nacht ijs. "Ik heb goed en lang nagedacht over de precieze invulling", aldus Mulder, die in januari 2018 begon met slopen. Samen met zijn broer - die een aannemingsbedrijf heeft - klaarde Mulder de klus. "We hebben de vloer eruit gehaald, een put gemaakt en het dak verhoogd", aldus de melkveehouder, die tijdens de bouw in de 2x10-melkstal kon blijven melken. "2018 was een hectisch jaar., maar ik kijk er met een goed gevoel op terug", vertelt Mulder, die geen spijt heeft van zijn keuzes.

De twee M2erlins zijn achter elkaar geplaatst. Wat direct opvalt is het enorme plein voor de melkrobots. De koeien hebben alle ruimte om de robots te betreden. "Er zit 6,60 meter tussen de boxen en het ijzerwerk", aldus Mulder. De melkrobots zijn sinds 2 oktober in gebruik. "Veel robotboeren weten nog precies wanneer ze zijn overgestapt op automatisch melken. Ze vergeten hun trouwdatum nog eerder", grapt de melkveehouder.

De 2x10-melkstal heeft plaats gemaakt voor een groot strohok. Separeren gebeurt via de robots. "De te separeren koe loopt via robot 1 door robot 2 naar de selectiepoort", aldus Mulder, die bij de inpassing van de robots volop aandacht besteedde aan ideale looplijnen voor hemzelf enerzijds en een optimaal koeverkeer anderzijds. "Je moet een koe de goede kant op laten lopen", zegt de praktisch ingestelde Mulder.

Bij de ingebruikname van de robots volgde Mulder de adviezen van de dealer op. Dat ging perfect, zo zegt de melkveehouder. "We zijn 's ochtends om 9.00 uur gestart. 's Avonds om 22.00 uur hadden alle koeien er twee robotbezoeken opzitten." Mulder kijkt met genoegen terug op de opstart. "Het is mij ontzettend meegevallen dat de koeien zo snel aan de robots gewend waren. Als ik hoor welke problemen zich her en der soms voordoen dan kun je bij ons spreken van een vlekkeloze start."

Mulder hoeft eigenlijk nooit meer een koe te halen, uitgezonderd enkele vaarzen in het begin van de lactatieperiode. "Je moet nooit te snel en te vaak koeien halen. Daar raken ze aan gewend. Een gezonde koe loopt vanzelf naar de robot. Blijft ze liggen dan is er wat aan de hand", aldus Mulder. Het gemiddelde aantal melkbeurten per dag ligt tussen 3,2 en 3,3. De dieren geven gemiddeld 30,5 tot 31 liter per dag. "Voorheen zaten we op 29 liter per dag. De productie is zeker gestegen", aldus Mulder, die een simpel voersysteem hanteert. Hij zet niet in op een maximale melkgift, maar wil de kosten in de hand houden. Dat lukt. Terwijl de melkproductie steeg, daalden de voerkosten. "Ik ben buitengewoon tevreden", aldus Mulder.

Melkveebedrijf Mulder doet aan weidegang. In het voorjaar van 2019 combineert Mulder weidegang voor het eerst met robotmelken. "We laten de koeien op vrijwillige basis in- en uitlopen. Mocht dat niet werken dan gaan we sturen met de robots", aldus Mulder.

Kees (67) en Martijn (29) van de Brake uit Nunspeet (Gld.) melken sinds 6 november 2018 met twee M2erlin melkrobots van Fullwood Packo. De melkproductie is sindsdien al flink gestegen. Het bedrijf bestaat uit 110 melk- en kalfkoeien, 35 stuks jongvee en 50 hectare grond (waarvan 32 in eigendom). Er zijn 25 stuks jongvee ondergebracht bij een opfokker. Het rollendjaargemiddelde is 10.507 liter, met 4,24 % vet en 3,57 % eiwit. Op het bedrijf wordt weidegang toegepast. 

"Ik werk fulltime als zzp'er bij een melkveehouder in Flevoland. De twee M2erlins van Fullwood Packo zorgen voor arbeidsflexibiliteit en ontlasten me", vertelt Martijn van de Brake. In een vennootschap met zijn vader Kees runt de jonge ondernemer een melkveebedrijf in het Gelderse Nunspeet. Vorig jaar augustus namen vader en zoon Van de Brake afscheid van de 2x5-visgraat melkstal uit 1995. "De capaciteit van die melkstal sloot niet meer aan op onze veestapel. We waren per keer 2 uur en 15 minuten aan het melken", vertelt Martijn van de Brake.

Martijn van de Brake: "We hebben drie merken overwogen. Eentje viel al snel af. Bij de M2erlins van Fullwood Packo had ik uiteindelijk het beste gevoel. De M2erlin melkrobot is een mooie en degelijke machine. De robot beschikt over een geruisloze arm, die goed aansluit. Goed onderhangen is voor mij belangrijker dan snel onderhangen. De aansluitarm zorgt voor veel rust onder de koe. Dat vind ik belangrijk. Ik heb een hekel aan zenuwachtig gedoe."

De melkveehouder is goed te spreken over het feit dat de melkrobots volledig uit RVS zijn opgebouwd. "De machines zijn gemakkelijk en goed schoon te houden", zo zegt Van de Brake, die daarom ook extra investeerde in coating op de vloer en de muren.
Bij zijn keuze voor de M2erlins ging hij ook af op de ervaringen van collega-melkveehouders. "Ik had goede verhalen gehoord over dit type melkrobot. De aanwezigheid van dealer Van der Weerd uit Kampen was daarbij ook een pluspunt."

Tot dusverre heeft Van de Brake absoluut geen spijt van zijn keuze voor de M2erlins. De melkveehouder is bijzonder goed te spreken over de eerste maanden. "Het gaat boven verwachting goed. Ik had niet verwacht dat het zo snel al zo goed zou gaan.

Bij de overstap op de M2erlins hield Van de Brake zijn dieren enkele dagen in twee groepen. Driemaal daags joeg hij de koeien door de robots. "In de eerste week moet je de koeien laten wennen aan de robots. Ze moeten het dagelijkse melkritme van voorheen loslaten."
De koeien waren vrij snel gewend aan de nieuwe manier van melken, vertelt Van de Brake. "De eerste weken stonden er gemiddeld tien koeien op de attentielijst. Na anderhalve maand waren vrijwel alle dieren gewend aan de M2erlins. Sindsdien gaat het eigenlijk vlekkeloos."

Van de Brake loopt niet de hele dag achter attentiekoeien aan. Indien nodig jaagt hij enkel 's ochtends en 's avonds koeien naar de robot. "Je moet koeien niet te snel en te vaak halen. De melkrobots moeten voor mij werken, ik wil niet voor de robots werken."
Met een smakelijke en eiwitrijke broksoort worden de koeien naar de robots gelokt.

Sinds de ingebruikname van de melkrobots van Fullwood Packo geven de koeien gemiddeld 5 liter per dag meer. "We zitten nu op 36 liter per koe per dag", zegt Van de Brake. Hij mikt op een jaarproductie van 11.000 liter per koe. "Maar 12.000 liter is een reëel streven", zo zegt hij. Met de ingebruikname van de melkrobots zijn vader en zoon Van de Brake gaan werken met stappentellers. "Op het gebied van vruchtbaarheid willen we nog een stap maken", aldus Van de Brake, die bij zijn koeien speciale aandacht heeft voor melkgift, beenwerk en eiwitgehalte.

De melkveehouders hebben momenteel 100 koeien aan de melk. De dieren worden gehouden in één grote groep. Er is vrij koeverkeer. "De koeien kunnen zelf kiezen welke robot ze bezoeken", aldus Van de Brake. Het gemiddelde aantal robotbezoeken per dag is 7. Het gemiddelde aantal melkbeurten in januari 2019 ligt tussen 3,3 en 3,4. In de robotruimte hangt een touchscreen met internetverbinding. Deze computer staat ook in verbinding met de pc van Van de Brake. "Ik kan hier al mijn managementzaken regelen. Dat is erg handig."

De dagelijkse productie per robot ligt in januari 2019 tussen 1.700 en 1.800 liter per robot. Van de Brake wil naar 2.000 liter per robot per dag. "We zitten nu nog op zo'n 24% vrije tijd per robot. Dat mag wat mij betreft terug naar 10%", aldus de melkveehouder, die op termijn graag 120 koeien aan de melk wil hebben. "Misschien kunnen we dit jaar al doorgroeien naar 1,3 miljoen liter melk. Met wat extra koeien erbij wil ik uiteindelijk graag naar 1,4 miljoen liter." De melk wordt opgeslagen in een nieuwe melktank. Die heeft een capaciteit van 15.500 liter.

Samen met zijn vrouw Erna heeft Henri Withaar een melkveebedrijf met 50 melk- en kalfkoeien en 30 stuks jongvee op 30 hectare. Het rollendjaargemiddelde is 8.730 liter, met 4,36 % vet en 3,53 % eiwit. Erna Withaar runt haar eigen gastouderverblijf. Dat is een volwaardige tweede bedrijfstak.

De nieuwe melkrobot van Henri en Erna Withaar bevindt zich op een bijzondere plek. Wie de stal binnenloopt, ziet het meteen: de M2erlin staat deels op het voerpad en deels op de roostervloer. Het is een tijdelijke opstelling. Henri Withaar hoopt dat de robot eind november wordt verplaatst naar zijn definitieve plek.
Intussen draait de robot uitstekend. Ook het schoonspuiten gaat gemakkelijk. De zandzakjes op het voerpad houden het reinigingswater tegen. Het water loopt mooi weg in het afvoerputje. "Toevallig hadden we op deze plek een putje", vertelt Henri Withaar. "De M2erlin is robuust, met weinig losse delen. Alles is van rvs. Het schoonmaken is eenvoudig en gaat snel."

De melkveehouders zijn begin 50 en hebben geen opvolger. Ze willen nog zeker 10 tot 15 jaar door met boeren. De melkrobot zorgt voor arbeidsverlichting en flexibiliteit. "Onze drie kinderen hebben andere ambities. Daar is helemaal niks mis mee. Als opvolger moet je er 100 % voor gaan en dien je boer in hart en nieren te zijn", aldus Withaar.
Bij de keuze voor een melkrobot ging Henri Withaar niet over een nacht ijs. Aanvankelijk dacht hij aan een tweedehands exemplaar. Na overleg met de boekhouder koos hij toch voor een nieuwe robot. "Ik wil nog een poosje door. Met een gebruikte robot weet je niet hoelang je vooruit kan. Het was voor mij dus wel aantrekkelijk om in een nieuwe robot te investeren."

Withaar vergeleek verschillende robotmerken met elkaar en oriënteerde zich goed. Na een bezoek aan een melkveehouder in Dedemsvaart viel de keuze op de M2erlin van Fullwood. "Dankzij de elektrische arm is de melkrobot heel erg stil. Je hoort alleen de pulsator. Van storingen had hij geen last. Dat was voor hem ook een belangrijke reden om voor Fullwood te kiezen. 'Dat ding moet gewoon draaien', zo zei hij tegen me. Ik vind dat ook belangrijk", aldus Withaar.

Withaar kampt met schouderproblemen. Zelf melken lukt hem niet meer. Het fysieke ongemak was voor hem de reden om de oude melkstal (10 stands zij-aan-zij) voortijdig te vervangen. "We wilden de melkrobot eigenlijk pas in 2019 in gebruik nemen. Door mijn schouderproblemen heb ik de robot eerder besteld. De stal was daar nog niet op aangepast. Dat is ook de reden dat de M2erlin nu in een tijdelijke opstelling staat."

Withaar is bijzonder goed te spreken over de M2erlin. "Vanaf dag 1 draait de melkrobot super. De koeien waren heel snel gewend aan de melkrobot. Ik had vooraf vreemde arbeid ingehuurd, zodat ik me helemaal kon richten op het robotmelken. Maar het ging zo goed, dat ik die extra arbeidskracht maar weer heb afgebeld."

Juist toen Nederland gebukt ging onder een hittegolf maakten de koeien van Withaar kennis met de melkrobot. "Ik vond het best wel spannend. Het had gigantisch mis kunnen gaan. De tropische weersomstandigheden waren een risicofactor voor de uiergezondheid. Ik zat er daarom bovenop en was heel scherp. Maar het ging meteen goed, zodat ik er ook niet van wakker heb gelegen", vertelt de melkveehouder, die afgelopen zomer investeerde in een grote ventilator om het stalklimaat aangenaam te houden.

Met de M2erlin is het lage celgetal op het bedrijf nog verder gedaald. "Het celgetal is gedaald van 156 naar 46", aldus Withaar, die de complimenten van de dierenarts trots in ontvangst nam. Withaar stelt alles in het werk om uierontsteking te voorkomen. "Als de robot twee keer een waarschuwing afgeeft, grijp ik meteen in. Ik gebruik uiermint om preventief kwartieren te behandelen. Dat werkt voortreffelijk." Na de overstap kwam geen enkele koe in de gevarenzone. De melkveehouder stond er van te kijken. "Ik was er eigenlijk vanuit gegaan dat de overstap op robotmelken enkele koeien zou kosten. Maar dat is niet het geval."

Medio september liet Withaar zijn koeien alweer naar buiten gaan, amper 6 weken na de overgang op robotmelken. "Ik werd door sommigen voor gek verklaard. Maar ik durfde het aan. Het liep goed en ik had nog een paar dagen weidegang nodig voor de weidepremie, haha." 's Ochtends om 6.30 uur gaat de deur in de achtergevel open. Na het robotbezoek gaan de koeien naar buiten. Zo rond 9.30 uur loopt de hele koppel buiten. De dieren gaan in de loop van de middag weer naar binnen. "De dieren hebben nu nog niet door dat ze individueel heen en weer kunnen lopen tussen stal en weiland. Ik verwacht dat ze volgend jaar doorkrijgen dat ze zelf van en naar de robot mogen", aldus Withaar, die in 2019 weidegang wil toepassen op 3 blokken van 4,5 hectare. "Weidegang staat bij ons absoluut niet ter discussie."

Rondom de robot heeft Withaar veel ruimte gecreëerd. Hij schrapte onder meer 4 ligboxen. Ruimte voor koeverkeer is essentieel, zo stelt hij. "Bij robotmelken zijn twee dingen van groot belang. Je moet tenminste 5 meter ruimte achter de robot hebben en je moet er voor waken dat er geen penicilline in de melktank komt." De koeien lopen via de zijkant de robotbox in, via een vrij nauwe inloop. Dat werkt uitstekend, aldus Withaar. "Ze lopen er gemakkelijk in en kunnen niet terug."

Eind oktober lopen de koeien nog buiten. Het gemiddelde aantal melkbeurten is 2,6. Zodra de koeien straks op stal staan, loopt dat aantal op. "Laatst hadden we de koeien een dag binnen. Toen was het aantal melkbeurten meteen opgelopen naar 2,9." Withaar verwacht dat hij met de M2erlin zeker 10 % productiewinst kan boeken. "Een productie van meer dan 9.000 liter is zeker haalbaar", aldus Withaar, die zijn dieren niet over de kling wil jagen en het krachtvoerverbruik wil beperken.
Het gastouderverblijf is een goedlopende tweede tak. Mensen brengen hun kinderen bewust naar het boerenbedrijf, waar ze tussen de dieren opgroeien. "Mijn vrouw heeft al 20 jaar oppaskinderen. Een jaar of 7 geleden is ze officieel gastouder geworden", aldus Withaar, die geniet van de gezellige drukte op het bedrijf en de omgang met de kinderen en hun ouders.